Eén biljoen

Ga even zitten, Henk. Ik kreeg je mail waarin je aangaf dat je ons bedrijf wil verlaten, omdat je te weinig verdient. Je bent een gewaardeerde collega. Hoeveel zou je willen verdienen, zodat we je voor het bedrijf kunnen behouden?

Eén biljoen.

Hoe kom je tot dat bedrag? Eén biljoen is pakweg de waarde van alle goederen en diensten die alle inwoners van ons land in een jaar produceren. Waarom zou jij in je eentje een biljoen moeten verdienen?

Over twaalf jaar ga ik met pensioen. Vroeger kreeg je zeventig procent van je laatstverdiende salaris, maar dat is de afgelopen vijfentwintig jaar steeds minder geworden. Pensioen bij veertig dienstjaren is ook afgeschaft. Nu is het zeventig procent van het salaris dat je gemiddeld hebt verdiend in al je dienstjaren en daar moet je nog vier jaar langer voor doorwerken ook. Om het gemiddelde een beetje op te vijzelen, heb ik de komende twaalf jaar een biljoen nodig. Dan krijg ik toch nog een behoorlijk pensioen.

Een biljoen is wel een groot bedrag? Waarom zouden Sylvia en Peter maar tweeduizend euro per maand moeten verdienen en jij een biljoen in de komende twaalf jaar? We hebben een CAO, die voor iedereen geldt. We kunnen jou niet een biljoen betalen, want dan staat de vakbond morgen op de stoep om dat voor iedereen te eisen.

We leven in een markteconomie. Elon Musk krijgt bij Tesla een biljoen, dus ik zie niet in waarom ik dat ook niet zou krijgen. Gelijke monniken, gelijke kappen.

Maar Elon Musk bouwt elektrische auto's. Daar wordt veel geld mee verdiend en de aandeelhouders van Tesla liften daarop mee. Die denken, als we hem een bonus van een biljoen geven en hij weet dat bedrag voor ons te verachtvoudigen, dan krijgen we zelf ook acht keer zoveel.

Ik heb er geen probleem mee, als je jezelf ook een biljoen geeft. Naast de pensioen verslechtering is er ook inflatie. En veel mensen hebben niet eens pensioen. Die moeten van alleen AOW rondkomen. Eén biljoen lijkt mij een redelijk bedrag voor iemand die over twaalf jaar met pensioen gaat.

Maar wat staat daar voor het bedrijf tegenover?

Dan ga ik tien keer zoveel prullenbakken legen. Nu leeg ik er dertig per dag. Dat worden er driehonderd.

Maar we zijn maar met z'n vieren? Jij, ik, Sylvia en Peter. Hoe kun je nou dertig prullenbakken per dag legen als we er maar vier hebben?

Sylvia en Peter hebben veel afval. Als ik hun bak geleegd hebt, dan zit hij na een uur weer vol. En onderschat jezelf ook niet. Ik loop tig keer per dag heen en weer om jullie rotzooi op te ruimen. En waarom? Omdat jullie daar geen zin in hebben. Gewoon lekker de hele dag de planeet vervuilen en een sukkel in dienst nemen, die dat allemaal voor jullie opruimt. Ik word helemaal uitgeknepen. En de klimaatdoelen halen we met jullie gedrag ook niet.

Oké, maar als je nu al moeite hebt met dertig prullenbakken, hoe ga je dat dan doen als je er straks tien keer zoveel moet legen?

Dan ga ik harder werken.

Maar dat kan nu toch ook al? Je hebt toch niet meer geld nodig, om harder te gaan werken? De aandeelhouders van Tesla werken helemaal niet. Die hebben al heel veel geld en stellen dat aan Tesla beschikbaar. Daar verwachten ze wel acht keer zoveel geld voor terug. In de huidige maatschappij is er geen relatie meer tussen het verrichten van arbeid en het daarvoor ontvangen van geld. Dat is ouderwets.

Het is voor het eerst dat ik dat van je hoor?

Ja, alleen domme mensen werken nog voor geld. In een kapitalistische maatschappij ga je op de bank zitten om naar je beeldscherm te kijken, hoe je geld groeit. Alleen Chinezen werken nog. Ze krijgen daar heel weinig voor betaald en daarom kunnen ze goedkoop producten maken. Maar goedkoop producten maken, past niet in een kapitalistisch systeem. Dan krijg je heffingen opgelegd, om je producten kunstmatig duurder te maken. Zodat je niet meer concurrerend bent.

Maar een kapitalistische economie werkt toch met een vrije markt? Die is er toch om producten goedkoper te maken? Als er veel concurrentie is, dan overleeft alleen degene die goede kwaliteit levert tegen de laagste prijs. Dat leerde ik bij economie, toen ik nog op school zat.

Dat klopt, maar dat was tijdelijk. De mensen die dat systeem hebben bedacht zijn in korte tijd gigantisch rijk geworden. Die verdienen nu geld door hun rijkdom te investeren en anderen daarvoor te laten werken. Het liefst voor een zo laag mogelijk bedrag, want dan verdienen ze zelf meer. Zo wordt de wereld uitgehold en hebben we straks alleen nog tien rijken, die al het geld van de wereld hebben. En acht miljard zwervers met helemaal niks.

Ja, dat had ik al door. Daarom wil ik nu een biljoen. Anders hoor ik straks niet bij die tien rijken en kan ik mijn pensioen wel schudden.